IX Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy
Ciało / Pamięć / Historia
21-30 sierpnia 2020
Teatr CHOREA / Łódź
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy 2020: Ciało / Pamieć / Historia odbył się w dniach 21-30 sierpnia 2020 roku, w jednym z najważniejszych miejsc na kulturalnej mapie Łodzi - w zrewitalizowanych budynkach Fabryki Sztuki.
W 2020 roku nasz festiwal mierzy się z ekscytującym wyzwaniem. Jak w czasach totalnego zagrożenia, odosobnienia i izolacji opowiedzieć poprzez teatr o tym, co najistotniejsze dla człowieka, bez jego żywego udziału jako widza, współtwórcy i uczestnika? Jak zmniejszyć dystans i poruszyć? Jak dotknąć bez dotykania, bliskości i bezpośredniości, poprzez strumienie impulsów elektrycznych, drgających pikseli w dwuwymiarowym oknie wielkości 30 x 40 cm? Jak wejść do czyjegoś domu, czyjejś głowy i duszy? Jak zabrać we wspólną podróż? To nie metafora, to konkretne zadanie i wyzwanie, które stawiamy sobie i artystom zaproszonym na nasz festiwal. To zadanie uda się nam zrealizować tylko wtedy, gdy prezentowane przez nas spektakle, koncerty, wydarzenia i rozmowy będą mocno dotyczyć i dotykać tych, którzy w różnych zakamarkach naszego miasta i całego kraju pozwolą się zabrać w tę podróż.
Ludzkie CIAŁO w perspektywie kilku ostatnich lat stało się jednym z kluczowych tematów badawczych humanistyki, a także jej rozległych, pokrewnych dziedzin, wkraczających w przestrzeń nauk ścisłych, posługujących się najnowszymi technologiami. Ciało zaczęło być badane jako fenomen kulturowy, jako nośnik wielopoziomowej wiedzy, czy zapisupokoleniowych doświadczeń i traum. Wydaje się, że ta żywa księga wciąż nosi w sobie wiele tajemnic, stawiających niezwykłe wyzwania - również dla artystów.
IX edycja festiwalu RPS 2020 poświęcona jest zatem relacji sztuki z pamięcią CIAŁA, z historiami zapisanymi w ludzkich snach, w pamięci własnej i pamięci pokoleń. Pamięci gubionej, zamazywanej i odnajdywanej. Tegoroczny dobór spektakli i wydarzeń artystycznych, wśród których znajduje się sześć premier, daje perspektywę spotkania takich zjawisk w teatrze online, które łączą w sobie teraźniejszość i doświadczenia z bliższej lub dalszej przeszłości, poprzez indywidualne i wspólne przeżywanie oraz odpamiętywanie. Wierzymy, że temat tegorocznej edycji festiwalu RPS pozwoli na uchwycenie tego, co najistotniejsze w próbach zrozumienia dzisiejszego świata, pogrążonego w stanie chaosu i globalnego zagrożenia, że pomoże nam w nabraniu dystansu, rozumianego nie jako izolacja i ucieczka, ale jako zagłębienie się we własną historię i labirynty indywidualnej oraz zbiorowej pamięci.
Festiwalowy program to z jednej strony spektakl "Kroniki sejneńskie" Teatru z Sejn, stworzony przez dzieci i młodzież, w oparciu o zebrane przez nich opowieści własnych dziadków i pradziadków, w którym odtworzone zostają dzieje przedwojennego, polsko-żydowskiego miasteczka z pogranicza. Z drugiej strony to dwa przejmujące spektakle solowe, w wykonaniu aktorek-tancerek: "Salto mortale" i "W zawieszeniu", poruszające problematykę przemijania i na różne sposoby analizujące problem radzenia sobie z tematem śmierci, wywiedzionym ze snu i choroby.
W programie RPS 2020 nie zabraknie spektakli zagranicznych. Widzów naszego festiwalu zapraszamy na projekcję wybitnego spektaklu "Czy mnie kochasz, tato?" Teatru Złote Wrota z Kijowa, w reżyserii Stasa Zhyrkova, a także na realizowaną specjalnie na nasz festiwal premierę video-spektaklu "All I can manage, more than I could", w wykonaniu brytyjsko-francuskiej grupy Earthfall, która stanowi zapis procesu pracy reżysera z choreografem-terapeutą, nad przywołaniem historii próby samobójczej poprzez taniec.
Pandemia zmusiła nas do sięgania po nowe środki realizacji spektakli i komunikacji z widzem. Nie chcemy się za nimi chować, chcemy ich użyć do wzmocnienia przekazu. Efekty tej pracy będzie można zobaczyć w otwierającym festiwal premierowym pokazie instalacji performatywnej "Schulz: Skrawki", inspirowanej twórczością Brunona Schulza, w reżyserii Konrada Dworakowskiego, w wykonaniu aktorów Teatru CHOREA, a także w zamykającej festiwal premierze spektaklu w technologii VR "Dionizos 360", w reżyserii Pawła Passiniego, który angażuje widza do kreatywnego uczestnictwa w wirtualnej-realnej rzeczywistości scenicznej, stworzonej na motywach najważniejszych dramatów Eurypidesa.
W programie festiwalu pojawi się także nowy nurt pokazów i projekcji filmowych. Prezentowane filmy będą bezpośrednio odnosić się do tematyki festiwalu RPS 2020. Będą to między innymi: przejmujący obraz "Koniec pieśni" w reżyserii Piotra Borowskiego, dokumentujący proces zanikania tradycji śpiewu w jednej ze wschodnich wsi, a także film "Pieśń pamięci" w reżyserii Nathalie Rossetti i Turiego Finocchiaro, mówiący o tragedii Ormian, jak również film „Konstelacje” w reżyserii Anieli Gabriel, obrazujący intymny proces przywoływania z pamięci ciała bolesnych historii rodzinnych, według metody ustawień hellingerowskich.
Pierwsze trzy dni festiwalowych wydarzeń spotkają się w przestrzeni Fabryki Sztuki z tegoroczną edycją Fotofestiwalu - Międzynarodowego Festiwalu Fotografii w Łodzi, którego program skupiać się będzie wokół nietypowych, autorskich i odważnych kolekcji fotograficznych. W tym roku łączy nas nie tylko jedno miejsce działania, ale w szczególności prezentowane treści i sensy.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy tworzony przez Teatr CHOREA, odbywa się cyklicznie od 2010 roku w Fabryce Sztuki w Łodzi.
Festiwal ma formę przeglądu teatralnego i prezentuje najatrakcyjniejsze propozycje teatralne i taneczne z Polski i świata. Wydarzenie charakteryzuje się wysokim profesjonalizmem wykonawców, unikatowością i spójnością programu, dostępnością dla szerokiej i zróżnicowanej publiczności, bogatą ofertą warsztatową oraz spotkaniami z wybitnymi twórcami sztuki teatralnej i muzycznej.
W ciągu ostatnich 11 lat (podczas 6 międzynarodowych edycji Festiwalu Retroperspektywy oraz 2 ogólnopolskich edycji festiwalu Perspektywy) odbyło się ponad 100 spektakli i koncertów oraz około 40 warsztatów. Zjawiło się około 350 zaproszonych gości z kilkunastu krajów (m.in. z USA, Indii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Norwegii, Portugalii, Białorusi), a w festiwalowe progi zawitało około 30 000 widzów i uczestników.
Konsekwentnie kontynuujemy realizowany od lat plan rozwoju i tworzymy kolejne edycje międzynarodowego festiwalu, które pozwalają na zapraszanie wybitnych wydarzeń teatralnych, tanecznych i muzycznych. Tym samym umożliwiamy odbiorcom uczestnictwo w wyjątkowym Święcie Teatru, którego głównym celem jest zarówno dyskurs o współczesnej rzeczywistości, jak i poszukiwanie oryginalnych środków ekspresji artystycznej. Długoletnia konsekwencja w docieraniu do różnych grup społecznych (intelektualiści, osoby ze środowisk defaworyzowanych, seniorzy, studenci, młodzież, rodziny z dziećmi) oraz budowanie festiwalowej publiczności (audience development) spowodowała, że nasze wydarzenie cieszy się ogromną popularnością i zajmuje stałe miejsce na mapie kulturalnych wydarzeń Łodzi. Jest cenionym wydarzeniem. Festiwal wykracza poza standardową działalność Teatru CHOREA i pozwala na prezentacje spektakli polskich i zagranicznych z zakresu sztuki teatralnej i tanecznej. Jest pretekstem i wyjątkową okazją do pokazania spektakli, które Teatr CHOREA realizuje w kolaboracji z międzynarodowymi teatrami czy artystami. Ważną ideą, która przyświeca festiwalowi od początku jego istnienia, jest również tworzenie pomostu pomiędzy poszukującymi debiutantami a mistrzami sceny, pomiędzy tradycją a awangardą.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Łodzi.
